Jan van Dongen wordt in 1896 in Breda geboren. In 1913 behaalt hij het getuigschrift voor leerling-timmerman aan de Ambachtsschool van Breda. Hij ontwikkelt belangstelling voor bouwen en ontwerpen en volgt tijdens zijn militaire dienstplicht een schriftelijke PBNA-cursus tot bouwkundig opzichter, die hij in 1919 afsluit. Zijn stage als bouwkundig opzichter vervult hij gedurende de jaren 1917 en 1918 bij zijn oom Jan van Dongen, architect te Breda. In 1919 verhuist hij naar Amsterdam om er in dienst te treden bij de afdeling Publieke Werken. Tegelijk begint hij met de studie bouwkunde, die hij in 1923 afrondt. Jan noemt zich voortaan Jan van Dongen jr. om zich in de bouw- en architectuurwereld te onderscheiden van zijn oom in Breda. In 1923 huwt hij met Jeanne Roovers. Het echtpaar vestigt zich in Apeldoorn, waar Jan zijn carrière als architect start met de bouw van de S.S. Fabianus & Sebastianuskerk (1924), de eerste pilaarloze kerk in Nederland. Jan is overtuigd katholiek en vanaf 1925 lid van de AKKV, de Algemeene Katholieke Kunstenaars Vereeniging, een organisatie van katholieke kunstenaars die kunst en de beoefening daarvan in overeenstemming willen brengen met hun geloof en dienstbaar willen maken aan de kerk. Van Dongen bevindt zich als katholieke architect op de protestants-christelijke Veluwe in een geïsoleerde positie en kan via deze organisatie kennismaken met gelijkgestemde kunstenaars en architecten. Hij wordt er gekozen tot ondervoorzitter van de vakgroep Bouwkunst, tot na de Tweede Wereldoorlog de meest actieve vakgroep van de vereniging. De Delftse School wordt er als een belangrijke stroming gezien, met verve uitgedragen door de tot het katholicisme bekeerde architect M.J. Granpré Molière. Van Dongen toont in zijn eerste ontwerpen voor kerken een opvallende vooruitstrevendheid, waarin de invloed van architect H.P. Berlage duidelijk is waar te nemen. Hij evolueert in zijn werk echter naar traditionalisme. Zijn kapel van de Sint Joseph Stichting (1938) in Apeldoorn is een treffend voorbeeld van het bouwen in de meer traditionele stijl van de Delftse School. Van Dongen bouwt veel rooms-katholieke kerken, maar ook scholen en gestichten. Met name zijn laatste kerken, de St. Franciscus (19611962) in Nunspeet en de St. Nicolaas (19621964) in Odijk, hebben een moderne stijl, die geïnspireerd lijkt door het functionalisme van de Nieuwe Zakelijkheid. Van Dongen overlijdt in 1973. Zijn weduwe en tweede echtgenote E.M. van DongenVan der Velden draagt zijn archief over aan het Katholiek Documentatiecentrum (KDC) te Nijmegen. In 1979 schenkt dit centrum het archief aan het Nederlands Documentatiecentrum voor de Bouwkunst, de voorloper van het NAi. Samen met Jacobus van Gils heeft hij de kerk H. suitbertus ontworpen.
