De Sint Cathrien (officieel: Sint-Catharinakerk), of de oude benaming de Kruiskerk (Kruisherenkerk) in de binnenstad van ‘s-Hertogenbosch is een rooms-katholieke kerk gelegen aan het Kruisbroedershof. De kerk is vernoemd naar de Heilige Catharina van Alexandrië. Een beeltenis van haar staat boven het portaal. Een kruisteken, wat een verwijzing is naar de stichters van de kerk de Kruisheren is hier en daar in het gebouw aanwezig. In 1468 vestigen zich de eerste Kruisheren in ‘s-Hertogenbosch. Het is een mannelijke kloosterorde die zich toelegde op onderwijs en evangelisatie. In 1533 bouwen ze hier hun kloosterkerk, die in 1569 ook de functie van parochiekerk krijgt. Een uitbreiding van de kerk volgt in 1601. Als gevolg van de capitulatie van ‘s-Hertogenbosch na het beleg van de stad wordt de kerk in 1629 protestants. De protestantse eredienst behoudt men tot 1794, maar daarna treedt verval in, en wordt het gebouw alleen nog gebruikt als hooischuur en paardenstal. Na het decreet van Napoleon Bonaparte wordt de kerk in 1810 teruggeven aan de katholieken. Het krijgt daarmee weer de functie van kerk, maar nu voor het Franse garnizoen. In 1842 is het gebouw was inmiddels erg beschadigd en voor een gedeelte vervallen. De katholieke schilderingen van Pieter-Jozef Verhaghen, afkomstig van de abdij van Averbode, diende in schuilkerken te worden opgeslagen. In ‘s-Hertogenbosch mochten er van het rijk drie waterstaatskerken worden gebouwd (Sint Pieter, Sint Jacob en Sint Catharinakerk) In 1844 werd met de bouw van de Sint Catharinakerk begonnen, waarbij van de middeleeuwse kerk alleen de koorsluiting behouden bleef. Deze rust op een overkluizing van de Kerkstroom, die een onderdeel is van de Binnendieze. Na enige decennia bleek de waterstaatskerk geen deugdelijk bouwwerk te zijn. Het bracht veel extra kosten met zich mee. Er werd daarom besloten een nieuwe kerk te bouwen. Geïnspireerd door een reis naar Istanbul waar de architect Jan Stuyt de Hagia Sophia had gezien ontwierp hij in 1919, een koepelkerk in Neo Byzantijnse stijl. Het ontwerp lijkt veel op zijn vorige project de Cenakelkerk. De eerste steen werd gelegd in 1916 en in 1918 was de bouw voltooid. Het bestaande grondplan van de waterstaatskerk, een kruiskerk, kon hij gebruiken om er een gelijkmatig achthoekige kerk van te maken. De koepel is van gewapend beton gemaakt, wat voor die tijd een waagstuk was. De plafondschildering van Jan Oosterman is een voorstelling van de acht zaligsprekingen. Het zestiende-eeuwse koor over de Kerkstroom kon ook nu weer behouden blijven. Het is een rijksmonument. (Bron: Wikipedia)

Adres Sint Catharina: Kruisbroedershof 4, 5211 WT  ’s HERTOGENBOSCH, www.parochiemaria.nl

 


Wilt u reageren? Of heeft u een suggestie of een vraag? Klik hier.